- Het aandeel vrouwen in de top van grote bedrijven ligt op 32 procent, blijkt uit de Female Board Index 2023.
- Maar waar bij raden van commissarissen het vrouwenquotum wordt gehaald, blijft het aantal vrouwen in raden van bestuur ver achter.
- Hiermee lijkt het idee dat een meer gelijk verdeelde raad van commissarissen leidt tot meer benoemingen van vrouwelijke bestuurders, niet te werken.
- Lees ook: Nederland scoort relatief slecht met aandeel vrouwen in leiderschapsposities
Het aantal vrouwelijke bestuurders bij grote bedrijven is nog steeds fors lager dan het aantal mannelijke. Het aandeel vrouwen in besturen van beursgenoteerde ondernemingen is voor het tweede jaar op rij 15 procent, waarmee nog lang geen sprake is van een gelijke man-vrouwverdeling.
Dat blijkt uit de Female Board Index 2023 van de TIAS School for Business and Society (Tilburg University) waarin de percentages vrouwelijke bestuurders en commissarissen van 88 beursgenoteerde bedrijven zijn opgenomen.
De man-vrouwverdeling in de top is evenwichtiger als ook vrouwen in raden van commissarissen (rvc) worden meegenomen. Daarmee komt het aandeel vrouwen in de top, dus in raden van bestuur (rvb) en rvc’s, op 32 procent.
Het percentage vrouwelijke commissarissen ging van 38 procent vorig jaar naar 39 procent in augustus 2023, waarmee de groei gestabiliseerd is en er volgens TIAS geen punt van zorg meer is.
Uit de index, die voor de 17e keer is opgesteld door hoogleraar corporate governance Mijntje Lückerath, blijkt dat informatieleverancier Wolters Kluwer het hoogst scoort op een gelijke man-vrouwverdeling.
Nancy McKinstry staat deze week twintig jaar aan het roer van het bedrijf waarvan de helft van de rvb vrouw is en meer dan de helft (67 procent) van de rvc.
Onderaan de ranglijst van Lückerath bungelen relatief kleine en veelal inactieve beursfondsen, waaronder GeoJunxion en Value8, waar geen enkele vrouw in de rvb of rvc zetelt.
Quotum voor commissarissen, streefgetal voor besturen
Sinds 2022 geldt een wettelijk quotum van minimaal 33 procent vrouw en 33 procent man in rvc's van beursgenoteerde bedrijven. Benoemingen in strijd met het quotum zijn nietig en de zetel blijft leeg totdat er een vrouw is gevonden.
Voor raden van bestuur en de subtop geldt dat grote bedrijven 'passende en 'ambitieuze' streefcijfers moeten opstellen die openbaar worden gemaakt. Wordt het streefgetal niet gehaald, dan moeten bedrijven uitleggen waarom dat niet is gelukt.
Tot 2020 was er nog sprake van een wettelijk streefgetal van 30 procent vrouwen en mannen in zowel de rvb als de rvc. Daarom nam het aantal vrouwelijke bestuurders tot 2021 nog toe, maar inmiddels daalt het. In 2020 was bijvoorbeeld 28 procent van de nieuwe bestuurders vrouw, dat aandeel zakte naar 16 procent in 2022 en 13 procent in 2023.
Volgens TIAS hebben 61 ondernemingen geen vrouw in de raad van bestuur, terwijl deze bedrijven het afgelopen jaar wel 14 nieuwe bestuurders hebben benoemd. "Het lijkt alsof de aandacht voor genderdiversiteit in de rvb aan het verslappen is en het beoogde vliegwieleffect dat meer vrouwen in de rvc zou moeten leiden tot meer vrouwen in de rvb vooralsnog uitblijft", zegt Lückerath-Rovers in een persbericht.
Minister: stagnatie verontrustend
Demissionair minister Robbert Dijkgraaf (Emancipatie) zegt zich grote zorgen te maken over het niet langer toenemende aantal vrouwen in de top van grote bedrijven.
De D66’er roept ondernemingen op om ambitieuzer te zijn met het aanstellen van vrouwen en zegt dat een volgend kabinet mogelijk met een wet moet komen.
"Ik vind de stagnatie van het aandeel vrouwelijke bestuurders verontrustend", luidt de reactie van de minister verder. "Ik roep daarom alle grote bedrijven met klem op ambitieuze streefcijfers op te stellen voor de raden van bestuur. Ook roep ik op werk te maken van een plan van aanpak voor de realisatie van die streefcijfers."
Dijkgraaf ziet dat de raden van commissarissen wel al profiteren van nieuwe wetgeving. "Dat het percentage vrouwelijke commissarissen stabiel ruim boven het gewenste minimum van 33 procent ligt, is positief en een eerste indicatie van de werking van de topvrouwenwet."
Uit de index blijkt dat van de 88 beursgenoteerde ondernemingen er nu 79 bedrijven aan het wettelijke quotum van minimaal een derde vrouw en minimaal een derde man in de rvc voldoen. Volgens TIAS voldoen alle AEX-, midcap- en smallcap-bedrijven hieraan.
Er zijn negen kleine lokale beursondernemingen die het quotum niet halen. Ze zijn niet in overtreding omdat het quotum geldt bij nieuwe benoemingen en deze bedrijven hebben nog geen nieuwe commissarissen benoemd.
